درماتیت چیست؟ ( Dermatitis)

درماتیت چیست؟ ( Dermatitis)

به هر نوع ضایعه­ ی پوستی که ماهیت اصلی و اولیه آن واکنش التهابی باشد درماتیت گفته می­‌شود به اشکال مختلف اتفاق می افتد و غالباً شامل ورم و خارش روی پوست همچنین قرمز و متورم شدن آن است. ممکن است پوست تحت تأثیر درماتیت از بین برود، تاول بزند، پوسته پوسته شود.  گاهی اوقات اگزما و درماتیت معادل در نظر گرفته می‌شوند.ولی در کل اگر عامل خارجی مسبب التهاب باشد از درماتیت و اگر عامل خارجی وجود نداشته باشد بیماری اندوژن یا اگزما کاربرد دارد. درماتیت شایع است اما مسری نیست. این  عارضه می تواند موجب احساس خودآگاهی و ناراحتی در شما شود..

درماتیت اتوپیک (Atopic dermatitis)

در کودکان شایع است، به نظر می‌رسد که ارثی باشد چرا که تقریباً همیشه سابقه خانوادگی درماتیت یا آسم در این افراد وجود دارد. نشانه‌های این نوع درماتیت عبارتند از: خشکی پوست به همراه خارش، بثورات بر روی صورت، داخل آرنج، پشت زانوها، و بر روی دست‌ها و پاها. خارش پوست موجب قرمزی، ورم، ترک، خروج مایع، کلفتی پوست و پوسته اندازی.

اغلب با آلرژی‌ها همراه است و در خانواد‌ه‌هایی که دیگر اعضای آن مبتلا به آسم یا تب یونجه هستند، دیده می شود. اغلب در دوران کودکی شروع و شدت مختلفی از بیماری را در طفولیت و بلوغ می بینیم. در بالغین مشکل کمتری ایجاد مي‌كند، مگر اینکه شما در محل کار خود با مواد محرک و آلرژن در تماس باشید.
علت اصلی این اختلال، شناخته نشده، اما ممکن است به دلیل عملکرد سیستم ایمنی بدن باشد.

علائم:

• ژن
• پوست خشک
• مشکلی در سیستم ایمنی بدن
• محرک‌های موجود در طبیعت

درماتیت تماسی تحریکی (Irritant contact dermatitis)

درماتیت تماسی، نوعی التهاب پوست است که در صورت تماس مستقیم با ماده محرک خارجی یا ایجاد کننده حساسیت بروز می‌کند؛ تماس مستقیم با بسیاری از محرک‌ها و آلرژن‌ها عامل التهاب است. درماتیت تماسی فقط سطح پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد.بهبود این حساسیت معمولاً روزها و هفته‌ها طول می‌کشد و فقط وقتی به طور کامل از بین می‌رود که پوست دیگر به هیچ وجه در تماس با ماده حساسیت‌زا یا محرک قرار نگیرد. درماتیت تماسی معمولاً نقاط خارش‌داری را برجا می‌گذارد که سطح وسیعی را درگیر می‌کند و حالت سوختگی ایجاد می‌شود. در این حالت، سطحی که بیشتر با ماده محرک در تماس بوده، بیشتر درگیر می‌شود.

علائم:

• پوست خارش دارد، قرمز است، می‌سوزد و سوزن سوزن می‌شود.
• برآمدگی‌های خارشی که به آن کهیر می‌گویند روی پوست ظاهر می‌شود.
• ممکن است تاول‌های پر از مایعات بروز کند که از آن مایعات تراوش کرده و روی آن پوسته پوسته می‌دهد.
• به مرور زمان، ممکن است پوست ضخیم شده و حالتی زبر و ناهموار پیدا کند.

درماتیت تماسی آلرژیک (Allergic contact dermatitis)

درماتیت تماسی آلرژیک نوعی درماتیت است که از واکنش نسبت به مواد آلرژن ایجاد می‌شود و در نهایت در بدن واکنش ایمنی ایجاد می‌کند و باعث التهاب پوست می‌شود. انواع مختلف داروها، آفت‌کش‌ها، لوازم آرایشی، افزودنی های غذایی، مواد شیمیایی تجاری، مواد پلاستیکی و لاتکس و تمام موادی که به نوعی باعث بروز حساسیت می‌شوند، می‌توانند باعث بروز این نوع درماتیت شوند. بعضی از افراد حتی به نیکل موجود در انواع جواهرات حساسیت دارند. در واقع، چند سال طول می‌کشد تا آلرژی ایجاد شود و زمانی که این حساسیت ایجاد شود، تا آخر عمر در فرد باقی می‌ماند و کوچک‌ترین تماس با ماده آلرژن می‌تواند باعث بازگشت حساسیت پوستی شود. تشخیص آن هم از طریق آزمایش انجام می‌شود.

علائم:

• تاول‌های پر از مایعات روی انگشتان دست و پا، کف دست و پا بروز می‌کند.
• ممکن است این تاول‌ها خارش داشته باشد یا دردناک شود.
• پوست می‌تواند فلسی مانند شده، ترک خورده و پوسته پوسته شود.

درماتیت نومولار (Nummular dermatitis)

که در بعضی منابع دیسکی شکل یا سکه‌ای نیز نامیده‌اند. نقاط آسیب دیده می‌تواند پوسته دار، دارای مرز و خارش دار باشند و به شکل تکه‌های تحریک پذیر برای چند ماه باقی بمانند.

علائم:

• نقاط گرد و به شکل سکه روی پوست
• شاید این نقاط خارش داشته و خشک شوند.

درماتیت سبورئیک(Seborrhoeic dermatitis) و شوره سر

درماتیت سبورئیک نوعی التهاب پوست است بر اثر تحریک ناشی از سم تولید شده توسط مخمر مالاسزیا (Malassezia) بروز می‌کند. این گونه مخمر بر روی پوست سر و صورت زندگی می‌کند. که اغلب  به صورت مزمن و عود کننده بروز می‌کند و  در نوزادان و بالغین مشاهده می‌شود؛ درماتیت سبورئیک اغلب با پوست قرمز، خارش دار و پوسته ریزی بروز می‌کند، در مناطقی از پوست که غدد سباسه بیشتر و چرب‌تری دارند، درگیری بیشتر است.؛ این بیماری با سطح ویتامین D ارتباط دارد، به گونه‌ای که این بیماران دارای سطح پایین‌تری از ویتامین D هستند.

علائم:

درماتیت سبورئیک بیشتر در پوست سر و صورت مشاهده می‌شود و معمولا با شوره سر همراه است؛ ایجاد شوره‌ سر زودرس‌ترین و شایع‌ترین علامت این بیماری است که موجب قرمزی و پوسته دار شدن نواحی گوناگون سر می‌شود و در نواحی پیشانی از خط رویش مو‌ها نیز فراتر می‌رود.اغلب دارای یک تمایل وراثتی است. در بین افرادی با پوست یا موی چرب شایع است و ممکن است با توجه به فصول سال شدت یابد. امكان دارد بیماری در زمان استرس یا برخی مشکلات نورلوژیک نظیری بیماری پارکینسون رخ دهد.

درماتیت عصبی (Neurodermatitis)

تکه‌های فلس دار بر روی سر، پایین پاها، مچ، یا ساعدها ایجاد می‌شود.

لباس تنگ و خاراندن پوست منجر به بروز این نوع درماتیت می‌شود. این تحریک شما را به تکرار سائیدن پوست خود وادار مي‌كند. شایع ترین مکان‌ها عبارتند از: قوزک پا، مچ، قسمت خارجی ساعد و بازو و پشت گردن

درماتیت عفونی

به نظر می‌رسد تحت تاثیر عفونت باکتریایی زرد زخم (impetigo) و یا عفونت‌های قارچی باشد.

پیشگیری
براي پیشگیری در درماتیت  بايد به موارد زير توجه كرد:
– اجتناب از تماس با موادی نظیر پیچک سمی یا صابون‌های تحریک‌کننده
– اجتناب از خشک شدن پوست
– كاهش دفعات حمام کردن. برای اکثر افراد 2 تا 3 بار حمام در هفته کافی است. مدت زمان حمام 15 دقیقه و در این زمان از آب ولرم برای شست وشوی بدن استفاده شود.
– مصرف محدود صابون و شوینده‌های مصنوعی. از صابون‌های ملایم که چربی طبیعی پوست را از بین نمی برند، استفاده شود. صابون فقط در صورت، زیربغل‌ها، نواحی ژنیتال ( تناسلی )، دست‌ها و پاها استفاده شود و سپس با آب به خوبی شسته شوند.
– پوست خود را به آرامی توسط حوله و بعد از حمام خشک كنید.
– پوست خود را مرطوب نگاه دارید. هنگامی که هنوز پوست شما کمی مرطوب است، با یک روغن یا کرم آن را مالش دهید. به پاها، بازوها و طرفین بدن توجه كنید. اگر پوست شما خشک است، از کرم‌های نرم کننده استفاده كنيد.
چند توصيه
مراحل زیر در کنترل درماتیت به شما کمک می‌كند:
– اجتناب از خارش تا حد امکان، مناطق خارش دار را با یک پانسمان بپوشانید. ناخن‌های خود را کوتاه كنيد و شب‌ها دستکش بپوشید.
– لباس مناسب بپوشيد تا از تعریق بیش از حد جلوگيري شود.
– پوشیدن لباس‌های نازک و نرم برای جلوگیری از تحریک پوستی
– اجتناب از محرک‌های دیگر شامل فرش پشمی، لباس و رختخواب پشمی

 

چه زمانی درمان لازم است؟
در موارد زیر درمان لازم است:
ـ اگر ناراحتی منجر به بی‌خوابی و اختلال در فعالیت روزانه شود.
ـ اگر پوست شما به شدت دردناک شود.
ـ اگر به عفونت پوستی مشکوک شدید.
ـ اگر مراقبت‌های حفظ سلامتی شما موفق نباشد.

نکته: پزشک بعد از گفتگو با شما در مورد علائم و معاینه پوست، درماتیت را (درماتیت تماسی را با تست حساسیت پوستی، روي پوست شما صورت می‌گیرد تا ماده‌ای کـه بـاعث التهاب پوستی است، معین شود،آزمایش،معاینه فیزیکی و در موارد نادر نمونه برداری)تشخیص داده و درمان شروع می شود.

اقدامات درمانی

درماتیت تماسی: درمان اولیه، شناسایی و اجتناب از مواد تحریک‌کننده است. گاهی اوقات کرم‌های حاوی هیدروکورتیزون و پانسمان‌های خیس با مرطوب کردن پوست باعث خارش و قرمزی آن می‌شود. بهبود ضایعات ممکن است دو تا چهار هفته طول بکشد.
درماتیت عصبی: اجتناب از خارش و درمان‌های بی مورد قدم اول درمانی است. از پوشیدن لباس‌های تنگ برای مدت یک هفته یا بیشتر خودداری كنید. لوسیون‌های هیدروکورتیزون و کرم‌ها باعث نرم شدن پوست شما می‌شود.همچنین پانسمان‌های فشاری خیس به بهبودی کمک می‌كند. داروهای آرام بخش در بهبود خارش کمک‌کننده است، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا منجر به اعتیاد دارویی مي‌شوند.
درماتیت شوره‌دار: با شامپوهای مخصوص پوست سر خود را با دقت بشوئید. اغلب شامپوهای مصرفی حاوی تار، روی، پریتیون، سالیسیلیک اسید یا کتوکانازول است. کرم‌ها و لوسیون‌های هیدروکورتیزون پوست شما را نرم مي‌كند و باعث بهبود خارش می‌شود. برخی اوقات نیاز است عفونت‌های ثانویه نیز درمان شوند.
درماتیت ناشی از تورم: درمان و تصحیح عامل تجمع مایع در قوزک پا لازم است. این عمل از طریق پوشیدن جوراب‌هاي الاستیک محافظتی و جراحی عروق واریسی صورت می‌گیرد. همچنین کاربرد پانسمان‌های مرطوب جهت نرم‌کردن پوست و درمان کنترل عفونت نیز ضروری به نظر می‌رسد.
درماتیت اتوپیک: درمان شامل کابرد لوسیون‌های حاوی کورتیزون است. جدیدترین دسته دارویی برای این حالت داروهای تنظیم‌کننده سیستم ایمنی نظیر تاکرولیموس (Protopic) و پیمکرولیموس (Elidel) است.این داروها بر سیستم ایمنی اثر کرده و به سلامت پوست و کاهش التهاب کمک می‌كند. برخی اوقات توصیه می‌شود این داروها در کنار هیدروکورتیزون و یا به جای آنها مصرف شوند، زیرا این عمل باعث کاهش عوارض دارویی می‌شود.در صورت وجود ترک‌های پوستی، پانسمان‌های مرطوب همراه با اجزاء مرطوب‌کننده تجویز می‌شود که از ترشحات و عفونت جلوگیری می‌كند. در صورت وجود خارش شدید در کنار این داروها، آنتی هیستامین نیز تجویز می‌شود.

داروهای مؤثر در درمان درماتیت

• کرم‌ها و پمادهای کورتیکو استروئید موضعی: این داروها نوعی از داروهای ضد التهاب هستند و باید علائم عمده اگزما را همچون التهاب و خارش پوستی تسکین دهد. این داروها مستقیماً روی پوست استعمال می‌شوند. اگر می‌خواهید کرم یا پماد کورتیکو استروئید موضعی بخرید، می‌توانید به فروشگاه‌های آنلاین سر بزنید که خریداران آنها هزاران نظر درباره آنها گذاشته‌اند.
• کورتیکو استروئید سیستمیک: اگر درمان‌های موضعی موثر نباشند، می‌توان کورتیکو استروئید سیستمیک را تجویز کرد. این داروها یا تزریقی هستند یا خوراکی، و تنها باید برای مدت زمان کوتاهی مصرف شوند.
• آنتی‌بیوتیک‌ها: این داروها هنگامی تجویز می‌شوند که اگزما به همراه عفونت باکتریال پوستی بروز کند.
• داروهای ضد ویروس و ضد قارچ: این داروها می‌توانند عفونت قارچی و ویروسی را درمان کنند.
• آنتی هیستامین‌ها: این داروها ریسک خارش شبانه را کاهش می‌دهند همچنین می‌توانند باعث خواب آلودگی شوند.
• مهارکننده‌های موضعی کلسینورین: این نوع دارو فعالیت سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند. این داروها التهاب را کاهش داده و به پیشگیری از حمله کهیر کمک می‌کنند.
• مرطوب کننده‌های پوستی: این داروها فقدان آب را برطرف کرده و پپوست را ترمیم می‌کنند.

درمان های گیاهی و خانگی:

• نعناع: خاصیت ضد التهابی،نرم کنندگی پوست دچار خارش.
• آویشن: ضد باکتری قوی،مؤثر برای اگزمای پوست.
• حنا: ضد خارش و ضد اگزما.
• بنفشه سه رنگ: کوبیده ی آن بافت های ملتهب را بهبود می دهد.
• سرکه سیب: خاصیت ضد قارچ( در درمان درماتیت سبوریک ناشی از قارچ مؤثر است).
• عسل و آب: خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ(مناسب درماتیت سبوریک و شوره سر).
• روغن نارگیل: به دلیل اسیدهای چرب لوریک و کاپریلیک خاصیت ضد­ قارچی دارد.
• زردچوبه: ضد قارچ و ضد باکتریایی قوی،کاهش عوارض و التهابات پوستی.
• گل همیشه بهار: خاصیت ضد التهاب و ضدعفونی کننده، تسکین دهنده­ی سوزش پوست.
• شیرین بیان: خاصیت ضد التهابی،کاهش قرمزی و خارش و تورم پوست.
• جو دوسر: خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی،تسکین دهنده­ی خارش و سوزش و قرمزی.